طبس نگینی در کویر
ژئوپارک طبس
طبس ژئوپارکی یا ویژگیهای منحصربفرد است. ژئوپارک جهانی طبس در شمال غربی استان خراسان جنوبی قرار گرفته است.
و اما ژئوپارک چطور جائیست و چه ویژگیهایی دارد؟
ژئوپارکها در تعریف رایج سازمان جهانی یونسکو، به گسترههایی دارای مرزهای واضح و مشخص و پهنه ی کافی گفته می شود که چند پدیده ی زمینشناختی کمیاب و برجسته را در خود جای داده اند. همچنین در چنین فضاهایی، جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی ارزشمند هم پیدا می شوند. چنین مناطقی باید و حتما از برنامه های توسعه و بهره برداری جامع و مدیریت شده و طرحهای حفاظتی برخوردار باشند بنحویکه باعث ارتقاء سطح اقتصادیِ جامعه ی محلی خود شوند و بتوانند همکاری های مردمی را هم جلب کنند.
ژئوپارکها برخلاف مناطق حفاظت شده ی طبیعی، نه تنها ورود و حضور گردشگران، به این مناطق را محدود نمی کنند، بلکه اساسا برای مردم طراحی شده اند. توریست ها به ژئوپارکها می روند تا ژئوسایت ها و سایت های طبیعی و فرهنگی را ببینند و این حضور موجب رونق اقتصادی پایدار جوامع محلی می شود. یک ژئوپارک برای کسب موفقیت، باید برنامه ها و راهبرد های مناسب و دقیق مدیریتی برای حفاظت، بهره برداری صحیح، توانمند سازی جامعه ی محلی و توسعه ی پایدار داشته باشد.
جاذبه های ژئوپارک جهانی طبس؟
ژئوپارک جهانی طبس با داشتن روستاها و مناطق نمونه ی گردشگری نظیر خرو، کُریت، نایبند، پِیکوه، پیرحاجات، اسفندیار، سُرُند و مُودر، اِزمِیغان، روستای جهانی اِصفَهک و دهها روستای دیگر همراه با اقامتگاههای بومگردی، گونههای کمیاب و منحصر بفرد گیاهی و جانوری (همانند پناهگاه حیات وحش نایبندان بعنوان بزرگترین پناهگاه حیات وحش ایران و زیستگاه یوزپلنگ آسیایی، جنگل چِهرستو و بزرگترین رویشگاه آنغوزه شیرین ایران و جهان) به میراثی جاویدان و ارزشمند برای ایران عزیز تبدیل شده است. همچنین چندین سایت فرهنگی ـ تاریخی ( کاروانسرای خان، کاروانسرای ده محمد و کاروانسرای چهل پایه) از این منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند.
روستای جهانی گردشگری اصفهک طبس؛ روستایی با قدمت ۴۰۰ سال در دل کویر
در سال ۲۰۲۴ روستای اصفهک توانست خود را در فهرست ۵۵ روستای برتر جهان جای دهد و بعنوان یکی از بهترین روستاهای گردشگری سازمان جهانی گردشگری در این سال به ثبت برسد. جمعیت این روستا حدود 1000 نفر است.
روستای زیبای اصفهک در رقابت با 150 روستای جهان و 8 روستای ایران بعنوان روستای جهانی انتخاب شد. در چهارمین اجلاس سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، اصفهک استان خراسان جنوبی بعنوان روستای منتخب در فهرست بهترین دهکده های جهانی گردشگری ثبت شد.
پرونده روستای اصفهک در کنار روستاهای بنام و مطرحی همچون میمند کرمان، کندلوس مازندران، قلعه بالای سمنان، پالنگان کردستان، ابیانه اصفهان، فهرج یزد و بیشه لرستان توسط کارشناسان سازمان جهانی گردشگری مورد بررسی قرار گرفته و حائز رتبه های برتر در همه شاخصها اعم از جمله منابع فرهنگی و طبیعی، ارتقاء و ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی، پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، توسعه گردشگری، انسجام در زنجیره ارزش افزوده، حاکمیت و اولویت بندی گردشگری، زیرساختها و ارتباطات، سلامت، ایمنی و امنیت شده است.
روستای اِزمِیغان؛ بهشت کویری طبس
اِزمِیغان Ezmeyghan ، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی، که در ۴۰ کیلومتری شهرستان طبس قرار دارد. این روستا در دهستان منتظریه قرار داشته و جمعیت آن حدود 1400 نفر است. این روستای زیبا از ییلاقات طبس است که بهدلیل آب و هوای بسیار خوب، از بهترین مقاصد برای تفریح و گشت و گذار محسوب می شود.
کویرها از زیباترین پدیدههای طبیعی محبوب گردشگران هستند. ویژگی بارز کویر، خشکی و بی آبی آن است. هیچ گردشگری انتظار ندارد به یک منطقه کویری سفر کند و رودخانه یا یک شالیزار سرسبز را در مقابل خود ببیند؛ اما این بار فرق دارد. روستای اِزمِیغان از جاهای دیدنی خراسان جنوبی، در منطقهای کویری به شمار میرود که رودخانههای پرآب و طبیعتی سرسبز دارد. ویژگی منحصربفرد این روستای زیبا، وجود شالیزارهای حاصلخیز در دل نخلستانهای کویری است.
ویژگی خاص روستای اِزمِیغان
دره «کال جنی» طبس؛ سفر به منطقهای اسرار آمیز در دل کویر
کال جنی یا دره جنیان منطقهای رمزآلود در شهر طبس در استان خراسان جنوبی است؛ دره ای زیبا، وهم انگیز و پر از شگفتی که یکی از جاذبههای طبیعی مهم ایران به شمار میآید و به گفته بومیان، محل زندگی جنها و ارواح است!
دره کال جنی از جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی است و در ۳۲ کیلومتری شمال شهر طبس، در اطراف روستای اِزمِیغان و در امتداد خروجی قناتی در نزدیکی آن قرار دارد. جالب است بدانید که شهر طبس در گذشته بخشی از استان یزد بود؛ اما در تقسیمبندیهای جدید در استان خراسان جنوبی قرار گرفت. این دره شاهکاری از طبیعت است که سالها هنرنمایی آب و باد آن را به وجود آورده است. دره کال جنی با تهران ۸۹۰ کیلومتر فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید حدود ۱۰ ساعت رانندگی کرد.
در این مقصد مرموز و جذاب میتوانید به تماشای طبیعت بینظیر یا تمدنی باستانی بنشینید و تجربهای متفاوت در دل کویر به دست بیاورید.
در مسیر رسیدن به دره ی کال جنی که یکی از دیدنیهای طبس است، در همان ابتدای راه، چشمهها، درختان نخل و نیزارهای زیبا شما را جادو میکنند و بهسمت داخل دره میکشانند. این دره زیبا از سال ۱۳۹۶ با نام کال جنی در فهرست آثار طبیعی ملی ایران ثبت شده است و سالانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی را بسمت خود جذب میکند.
معجزههای درمانی در چشمههای آبگرم خراسان جنوبی
آب گرم های معدنی خراسان جنوبی مرهم طبیعت بر خستگی گردشگران و چشمه هایی منحصر بفرد برای درمان رماتیسم و بیماری های گوارشی هستند. چشمه های آبگرم بعنوان یکی از ظرفیتهای بزرگ گردشگری طبیعی کشور، میتوانند سهم زیادی در جذب گردشگر، درآمد زایی و رونق اقتصادی داشته باشد. استفاده از چشمه های آب معدنی در ایام نوروز نه تنها جنبه تفریحی دارد، بلکه به دلیل وجود خواص درمانی، میتواند در بخش گردشگری سلامت نیز مخاطبان خاص خود را داشته باشد. کشور ما نیز یکی از نقاط غنی از لحاظ وجود آبهای معدنی و چشمه های آبگرم است.
در حال حاضر در کشور بالغ بر ۲۳۱ چشمه معدنی و آب گرم شناخته شده وجود دارد که در سراسر استان های کشور پراکنده شده است و خراسان جنوبی از جمله این استان ها بوده و در بیش از ۹ چشمه معدنی (گرم و سرد) وجود دارد که زیبایی بکر و خلقت بی نقص طبیعت را به انسان نشان می دهد و به آدمی گوش زد می کند که خداوند نه تنها آب را مایه حیات بلکه مایه شفای دردهای آدمی نیز قرار داده است.
چشمه مرتضی علی با دو نوع آب گرم و سرد
چشمه آبگرم مرتضی علی از جاذبه های گردشگری طبیعی در شهرستان طبس است. این چشمه در مسیر گردشگری روستای خرو و در فاصله ۲۷ کیلومتری طبس واقع شده است. وجود این چشمه جوشان با دو نوع آب گرم و سرد در کنار هم، در دل کویر ایران زمین جاذبه گردشگری بسیار زیبا و شگفت انگیزی ایجاد کرده است. پس از گذر از شهر طبس برای رسیدن به این چشمه حدود پنج کیلومتر مسیر را باید پیاده طی کرد که عمده آن یک مسیر آبی است. در طول مسیر چشمه آبگرم مرتضی علی، دیواره های بلند دره مانندی در دو طرف خودنمایی می کند و روی این دیواره ها حفره هایی است که به نظر می رسد با نظم خاصی بنا شده اند.
پس از دقایقی پیاده روی به منطقه ای می رسیم که چشمه های متعدد آب به ویژه چند چشمه آب گرم و سرد قرار دارد و بزرگ ترین آن ها از درون حفره ها نشات می گیرد که به حمام مرتضی علی معروف شده است. آبگرم این چشمه از دیواره سمت راست به داخل رودخانه می ریزد و همین اختلاف دمایی را در چشمه ایجاد می کند که گاهی به ۱۰ درجه هم می رسد چشمه آب گرم مرتضی علی و طاق شاه عباسی از جمله مناطق نمونه گردشگری استان خراسان جنوبی و از جاذبههای گردشگری کشورمان به حساب می آیند.
وجود این چشمه جوشان با دو نوع آب سرد و گرم کنارهم در دل کویر ایران زمین انسان را به تفکری عمیق وا میدارد. این چشمه منبع آبیِ اغلب مزارع و تامین آب باغات طبس است که از طریق نهر آبی به این شهر منتقل میشود.
چشمه آب گرم مرتضی علی طبس از مناطق طبیعی است که با داشتن چشمههای آب درمانی به لحاظ توریست درمانی مورد توجه ویژهاست. گردشگران داخلی و خارجی از این مناطق که طبیعت زیبایی نیز دارد استقبال میکنند.
غلظت بیشتر آب گرم و تفاوت ساختاری آن با آب سرد جاری در کف رودخانه باعث میشود که این آبها تا مسافت حدود ۳۰۰ متری بستر رودخانه هم پیش بروند، در حالی که به طور کامل با هم مخلوط نشدهاند و در بستر رودخانه قابل تفکیک هستند.
به این ترتیب در یک طرف رودخانه آب سرد و در طرف دیگر آب گرم جریان دارد و میتوان یک پا را در طرف گرم رودخانه فرو برد و پای دیگر را در طرف سرد رودخانه؛ پدیده نادری که شاید در هیچ نقطه دیگر کشور فرصت تجربه آن را نداشته باشید.بالاتر از این چشمه، دره تنگی وجود دارد که در آن طاق شاه عباسی بنا شده است. قدمت این طاق را به دوره صفویه نسبت می دهند.
طاق شاه عباسی قدیمیترین و بزرگترین سد قوسی جهان
طاق شاه عباسی قدیمیترین و بزرگترین سد قوسی جهان با ارتفاع ۶۰ متر ارتفاع و با عرض تاج ۱ متر نازکترین سد جهان و همچنین برای مدت ۵۵۰ سال بلندترین سد در جهان، در نزدیکی روستای خرو و در فاصله ۲۷ کیلومتری شهر طبس در نزدیکی چشمه آب گرم مرتضی علی قرار دارد که با بیش از ۷۰۰ سال قدمت از آثار تاریخی دوران صفویه محسوب می شود.
در بسیاری از گوشههای سد یا طاق شاه عباسی، سنگ نگارههایی چون نقوش بزکوهی دیده میشود. اینها نمادی هستند از درخواست فراوانی آب، زایندگی و فراوانی نعمت. دقت و خلاقیت ایرانیان در آن زمان برای ساخت سد شاه عباسی در طبس به اندازه ای بوده است که با توجه به موقعیت خروجی سد، هیچ رسوبی در پشت آن ذخیره نمیگردد؛ و به همین دلیل انتظار می رود که این سازهٔ ی بی نظیر تا هزاران سال بعد بدون آن که نیازی به تعمیر و نگهداری داشته باشید به کار خود ادامه دهد. نکته مهم آن است که اگر امروز بر اساس آخرین دستاوردهای مهندسی سد و سیلاب، سدی برای کنترل سیلاب رودخانه نهرین احداث شود، مشخصات آن بسیار به سد عباسی نزدیک خواهد بود. با وجود جستجوی بسیار به نظر میرسد این اثر در میراث فرهنگی ثبت نشده باشد.
با آژانس کاشفان سرزمین پارسوآ در تور 3 روزه ی طبس همراه شوید تا تجربیات منحصر بفردی بدست آورید.
ساعت 17:00 ، با اتوبوس از تهران بطرف طبس حرکت می کنیم. شب را در اتوبوس به سر می بریم و انشاءالله فردا حدود 8 صبح در شهر طبس هستیم.
امروز حدود ۸ صبح در طبس هستیم. پس از صرف صبحانه در اقامتگاه، برای بازدید از روستای اِصفَهَک و روستای اِزمِیغان حرکت می کنیم. ناهار را در طبیعت می خوریم و پس دیدن غروب زیبای کویر به اقامتگاه بر می گردیم. شام را در اقامتگاه صرف می کنیم و بعد از شام دورهمیِ تفریحی شبانه داریم.
بعد از صرف صبحانه در اقامتگاه، برای بازدید از دره کال جنی، چشمه ی مرتضی علی و طاق عباسی حرکت می کنیم. ناهار را بصورت پَک آماده در طبیعت میل خواهید کرد. و عصر بسمت تهران حرکت می کنیم..
امروز صبح تهران هستیم و با خاطراتی خوش و بیاد ماندنی، تا سفرهای بعدی از شما عزیزان خدا حافظی می کنیم.
لوازم ضروری
- لوازم شخصی
- کفش مناسب طبیعت گردی و راهپیمایی سبک
- کوله پشتی کوچک
- لباس مناسب و راحت طبیعت گردی و شهرگردی
- کلاه و عینک آفتابی
- قمقمه یا ظرف آب
- هد لامپ یا چراغ قوه
- لوازم و داروی شخصی
- کوله پشتی بزرگ مناسب وسایل سفر
- شناسنامه و کارت ملی
- پول
لوازم پیشنهادی
- بالش پشت گردنی و پتوی کوچک سفری جهت استراحت داخل ماشین/هواپیما
- نخ و سوزن و بند کفش اضافه
- فلاسک کوچک
- لوازم استحمام و آب تنی در صورت وجود شرایط آب تنی
- دوربین عکاسی
- نقشه راهها و یا نقشه مقاصد مورد سفر
جدول پذیرایی
روز | صبحانه | ناهار | شام | اقامت | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
مکان | توسط | مکان | توسط | مکان | توسط | نوع اقامت | توضیحات | |
۱ | طبیعت | - | - | - | اتوبوس | گردشگر | اتوبوس | اتوبوس VIP |
۲ | اقامتگاه | پارسوآ | طبیعت | پارسوآ | اقامتگاه | پارسوآ | اقامتگاه بومگردی | - |
۳ | اقامتگاه | پارسوآ | اقامتگاه | پارسوآ | اتوبوس | گردشگر | اقامتگاه بومگردی | - |
۴ | اقامتگاه | پارسوآ | اقامتگاه | پارسوآ | رستوران | گردشگر | اتوبوس | اتوبوس VIP |
۵ | - | - | - | - | - | - | - | - |
اقامتها: ۲ شب اتوبوس، ۲ شب اقامتگاه بومگردی
گردشگر: کلا ۳ وعده شامل: ۳ وعده شام
پارسوآ: کلا ۷ وعده شامل: ۳ وعده صبحانه، ۳ وعده ناهار، ۱ وعده شام
شهرهای مورد بازدید