تاریخ عمان
عمان؛ کشوری سلطنتی واقع در شرق شبه جزیره عربستان است که در طول تاریخ با چالشهای متعدد همراه بوده است. قرن نهم میلادی، زمان اوج رونق این کشور به حساب میآید که موجب شده تا امروز کشور عمان به عنوان آرامترین و البته ثروتمندترین کشورهای عرب حوزه خلیجفارس شناخته شود. هرچند دستیابی به این عنوان به هیچ عنوان هموار نبوده است. عمان از شرق به دریای عرب، از شمال به دریای عمان، از غرب به عربستان سعودی و امارات متحده و از جنوب با یمن مرز همسایگی داشته و شهر مسقط به عنوان پایتخت آن شناخته میشود.
تاریخچه نامگذاری عمان
عمان در طول سالهای متمادی به نامهای مختلفی از جمله مگان و مجان نامگذاری شده است. تاریخ این کشور به هزاره دوازدهم قبل از میلاد میرسد و این نشان میدهد عربهای بسیاری از زمانهای قدیم در این سرزمین بیابانی سکونت داشتهاند. مگان از جمله ایالات قدیمی در ایران بوده است که به آن مکران میگفتند. این نامگذاری امروزه نیز در منطقه صنعتی عمان که با کشتیسازی و معادن مس نحاس در ارتباط است همچنان به کار برده میشود.
یکی دیگر از نامهای عمان، مزون بوده است که از جمله مکانهای قدیمی در یمن بوده که به دلیل تعدد چشمههای آب شیرین موجب شده تا تعداد بسیاری از عربها به این منطقه برای سکونت مهاجرت کنند.
تاریخچه کشور عمان
عمان به دلیل تاریخ صدهزار ساله خود به عنوان قدیمیترین مناطق در میان کشورهای عربی شناخته میشود که با وجود خاک حاصلخیز و سرسبزی که داشته، انسانهای بسیاری این مکان را برای سکونت خود انتخاب کردهاند. وجود بناهای تاریخی با معماریهای بینظیر، کوهستانهای با شکوه و سبز، خط ساحلی زیبا و طولانی، بیابانهای دیدنی و طبیعت وحشی تنها چند مورد از جذابیتهای دیدنی عمان است که موجب میشود به این کشور سفر کنید.
مسقط به عنوان پایتخت عمان شناخته میشود، زبان رسمی آنها عربی بوده و معاملات خود را بر اساس واحد پولی ریال انجام میدهند.
تاریخچه اقتصادی عمان
از دوران باستان تا قرن هشتم میلادی، عمان بخشی از امپراتوریهای مختلفی بود که در منطقه فعالیت میکردند. به نحوی که پادشاه آن زمان، سعید بن تیمور با توجه به عقاید خود، عمان را از سایر کشورها جدا کرده و موجب شد تا کشور به انزوا رفته و فقر در آن گسترش پیدا کند. این وضعیت با شورش مردم همراه بود تا سلطان قابوس پسر سعید بن تیمور فرمانروایی کشور را بر عهده گرفت و موجب شکوفایی اقتصاد عمان شد.
در این دوران، عمان یکی از مراکز تجاری و دریایی مهم بوده است که با توسعه تجارت دریایی و توسعه بنادر خود، در طول تاریخ به عنوان یکی از مراکز اقتصادی و تجاری مهم در خلیجفارس شناخته میشد. در دوران سلطنت قابوس، مدرنسازی به عنوان یکی از اهداف مهم او با صادرات نفت شروع شد. این کار منجر به بالا رفتن کیفیت وضعیت اجتماعی، فرهنگی و رفاهی مردم و کشور شد که امروزه نیز به عنوان مهمترین منبع درآمد مردم عمان شناخته میشود.
وجود منابع متعدد نفت و گاز در این کشور موجب شد تا طی دورههای مختلف تا کنون از لحاظ زیرساختهای شهری موفقیتهای چشمگیری اتفاق افتد و عمان به عنوان یکی از بهترین کشورهای منطقه خاورمیانه معرفی شود. طی سالهای اخیر دولت عمان با وجود مراکز دیدنی و تاریخی توانسته است نبض گردشگری منطقه خلیجفارس را در دست بگیرد و با سایر کشورهای عربی مانند امارات متحده در پذیرش تورهای گردشگری رقابت کند.
از دیگر مواردی که در رشد و پیشرفت اقتصاد عمان نقش مؤثری داشتهاند و موجب شده تا ریال عمان از ارزشمندترین ارزهای جهان به شمار آید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صادرات کالاها و خدماتی مانند ماهی و محصولات دریایی متنوع
- فلزات و پارچهها
- تجهیزات حملونقل
- روغن
تاریخچه مذهبی عمان
در قرن هشتم میلادی و در زمان حیات پیامبر، اسلام به عمان وارد شد و به زودی این کشور به یکی از مراکز تحصیلات دینی در منطقه تبدیل شد. در این دوران، عمان تحت حکومت خاندان اموی بود و به عنوان یکی از ایالات اموی در شرق شبه جزیره عرب شناخته میشد.
در سال ۱۷۳۷ میلادی، ایران تحت حکومت نادرشاه قاجار قرار گرفت و عمان نیز به عنوان یکی از ایالات ایران در خود فارس شناخته میشد. در این دوره، عمان با ایران ارتباطات نزدیکی داشت و تجارت بینالمللی و تجارت دریایی در این دوره رونق گرفت. همراه با ورود اسلام به عمان، ایرانیان از این کشور خارج شده و عمان به عنوان یک کشور مستقل عربی شناخته شد. اباضیه نام مذهب اسلامی مردمان عمان است که موجب پیوند دادن مسلمانان شیعه و اهل سنت شد و عمان را به عنوان بزرگترین مرکز پیروان مذهب اباضیه معرفی کرد.
از جمله اعتقادات موجود در مذهب اباضیه، حذف قنوت از نماز و عدم حضور خدا در روز رستاخیز است که در واقع برزخ را به عنوان یک تنبیه برای گناهکاران میدانند. در قرن بیستم، پیروان فرقه اباضیه به مرور با سایر مذاهب اسلامی ارتباط و تعامل برقرار کردند. در حال حاضر گروههای مذهبی متعددی در عمان فعالیت دارند.
ساختار جغرافیایی عمان
عمان کشوری است که در همسایگی کشورهای عربی امارات متحده، عربستان سعودی و یمن قرار گرفته است. مساحت آن 309500 کیلومترمربع است که شامل مرزهای خاکی و آبی میشود. با توجه به موقعیت جغرافیایی که در منطقه دارد به عنوان کشور واسطه شناخته میشود. در واقع حلکننده مسائل و مشکلات ایجاد شده در بین کشورهای منطقه خاورمیانه است و یک راه گذر برای انجام صادرات نیز شناخته میشود. تعداد بسیاری از ساکنان آن را عربها تشکیل دادهاند با این حال به علت پیشرفت و رشد توسعه اقتصادی که داشته است، مهاجرین بسیاری از کشورهای پاکستان، مصر، بنگلادش، هند، فیلیپین و اردن در این کشور برای کسبوکار مراجعه کردهاند.
سخن پایانی
در دهههای اخیر، این کشور با اجرای برنامههای توسعهای و اقتصادی، توانسته است به عنوان یکی از کشورهای پیشرفته در منطقه شناخته شود. این کشور در زمینههایی نظیر صنایع نفتی، گازی، شیمیایی، خدمات مالی و گردشگری، پیشرفت چشمگیری داشته است. عمان همچنین با ارتقای سطح زندگی مردم، بهبود سلامتی و آموزشوپرورش، توانسته است در بین کشورهای منطقه، به عنوان یکی از کشورهای پیشتاز شناخته شود.
در نتیجه، تاریخ این کشور از دوران باستان تا امروز، شاهد توسعه و پیشرفت چشمگیری در زمینههای مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بوده است. این کشور با تلاش و پیشرفت خود، موفق به شناختهشدن به عنوان یکی از کشورهای پایدار و پیشرفته در منطقه شده است.